Rozdział 5 - Sztuczka z tabelami produkcyjnymi

Aus PemperWiki

„Bez sfałszowanych tabeli nie powstała by żadna lista i Brünnlitz nigdy nie miałoby miejsca“

– Mietek Pemper, Der Rettende Weg, Schindlers Liste, Die Wahre Geschichte, Hamburg 2005, S.226

Inhaltsverzeichnis 1 Obozy ważne dla działań wojennych 2 Pomoc Oskara Schindlera 3 Lista Schindlera 4 Które maszyny mogą produkować artykuły ważne dla działań wojennych? 5 Zabezpieczenie zleceń dla działu przetwórstwa papieru 6 Pemper nie daje się skorumpować 7 Od produkcji „ważnej dla działań wojennych“ do produkcji „decydującej o zwycięstwie“ 8 Bez wyczynu Mietka Pempera „lista Schindlera“ nigdy by nie powstała 9 Obóz koncentracyjny o najwyższym priorytecie: zgodność interesów więźniów z interesami komendanta obozu Götha 10 Sztuczka z listami produkcyjnymi 11 Decyzja o dalszym istnieniu obozu, sierpień 1943 r. 12 Obowiązki nowego obozu 13 Przypisy

Obozy ważne dla działań wojennych

Wymordowanie Żydów w Europie było decyzją, która została już podjęta. Jednak przed wymordowaniem naziści i chcieli jeszcze wykorzystać żydowską siłę roboczą. W okresie pomiędzy jesienią 1943 roku i wiosną 1944 roku zlikwidowano kilka gett i obozów, ponieważ na ich terenie nie znajdowały się zakłady "ważne dla celów wojennych". Mietek Pemper chciał uchronić obóz w Płaszowie przed likwidacją i podkreślić jego "ważność dla celów wojennych". W ten sposób chciał zapobiec dalszym deportacjom Żydów z tego obozu.

Pomoc Oskara Schindlera

To wszystko nie byłoby możliwe bez odwagi Oskara Schindlera i jego nieprzerwanych i nieustających działań na rzecz Żydów znajdujących się w obozie w Krakowie-Płaszowie (a później także w obozie w Brünnlitz). Jednak Mietek Pemper w nie mógł expressis verbis powiedzieć Schindlerowi o co dokładnie chodzi. Rozmawiając z Schindlerem przekazywał mu tajne informacje jedynie za pośrednictwem aluzji i sugestii. Schindler posiadał kontakty w przemyśle zbrojeniowym oraz w Wehrmachcie. Ponadto miał także wymagane fundusze Natomiast Mietek Pemper miał wgląd do tajnych informacji i dokumentów. To właśnie ta konstelacja doprowadziła do tego, że do końca 1943 roku obóz pracy w Krakowie-Płaszowie nie został przedwcześnie zlikwidowany - nawet mimo tego, że około 80% zakładów znajdujących się na terenie obozu było zakładami krawieckimi i tekstylnym, czyli nie były zakładami " nie ważnymi dla działań wojennych ". Jesienią 1944 roku Schindler dokonał dzieła swojego życia, czyli przeniósł całą swoją fabrykę z maszynami i z 1000 pracowników żydowskich do Brünnlitz oraz dodatkowo przyjął Żydów z innych obozów i więzień.

Lista Schindlera

Przy każdym nowym transporcie więźniów dotychczasowa lista wszystkich więźniów znajdujących się w obozie była uzupełniana dodatkowymi arkuszami. Lista zawierała aktualną datę była przesyłana do głównego obozu koncentracyjnego Rogoźnicy. Tak więc nie istniała jedna pojedyncza lista, lecz istniało kilka list, które odnosiły się wzajemnie do siebie. W oparciu o te listy, które podlegały nieustannej kontroli, Schindler odprowadzał do Głównego Urzędu Gospodarki i Administracji SS stawkę dzienną za każdą z osób znajdującą się na tych listach. Łącznie na tych listach znalazło się 1200 osób, które zostały uratowane. Oprócz więźniów z Płaszowa Schindler uratował także więźniów którzy zimą 1944 roku przyjechali transportem kolejowym. Mietek Pemper w baraku komendanta miał wgląd w wydajność produkcyjną poszczególnych warsztatów i zakładów, wiedział gdzie pojawiają się trudności i wiedział, którym z nich brakuje zleceń. Wprawdzie nie mógł sporządzać żadnych notatek, jednak od wczesnego dzieciństwa posiadał doskonałą pamięć. "Praca" była równoznaczna z "przeżyciem". Do lata 1943 roku każda forma pracy oznaczała ochronę przed selekcją. Pod koniec lipca 1943 roku Mietek Pemper wywnioskował z tajnych akt, że trzeba natychmiast działać.

== Rosyjska kontrofensywa po kapitulacji niemieckiej armii od Stalingradem wymusza nową W lecie1943 roku Armia Czerwona znalazła się przed przedwojenną granicą Polski. Z tego powodu w okolicach Lublina i Warszawy zlikwidowano żydowskie obozy pracy, które nie posiadały zakładów "ważnych dla działań wojennych". W tym okresie Göth interesował się w szczególności zakładami przetwórstwa i metalowego takimi jak blacharnia czy zakłady ślusarskie. Oprócz zakładów krawieckich, które pracowały dla Wehrmachtu, na terenie obozu w Płaszowie nie było żadnych innych zakładów, które by produkowałyby rzeczy potrzebne na froncie.

Które maszyny mogą produkować artykuły ważne dla działań wojennych?

Dlatego też Mietek Pemper zwrócił się do Oskara Schindlera z prośbą o przekazanie mu rysunków technicznych maszyn służących do przetwórstwa metalu. Od brygadzistów pracujących warsztatach Pemper otrzymał szczegółowe listy produktów potrzebnych do działań wojennych, które - przy odpowiednich zleceniach i po dostarczeniu surowców - mogłyby być produkowane za pomocą tych maszyn. Brygadziści ufali Mietkowi Pemperowi i nie stawiali żadnych pytań.

Zabezpieczenie zleceń dla działu przetwórstwa papieru

Mietek Pemper już wcześniej organizował zlecenia dla zakładu przetwórstwa papierowego znajdującego się na terenie obozu koncentracyjnego w Płaszowie. W ten sposób uratował ten zakład oraz pośrednio także życie pracujących tam więźniów. Dzięki temu Pemper mógł liczyć na pełne zaufanie i całkowitą współpracę brygadzistów. Otrzymał od nich wiele propozycji produktów, które mogliby wytwarzać za pomocą swoich maszyn i które byłyby interesujące dla Wehrmachtu.

Pemper nie daje się skorumpować

Wraz ze zbliżającym się frontem radzieckim pozycja Götha, a tym samym pozycja Mietka Pempera stawała się coraz słabsza. Göth zdążył już zlikwidować wiele osób, które wiedziały o jego zbrodniach. Pemper liczył się także ze swoją śmiercią. Po wojnie Oskar Schindler potwierdził przypuszczenia Pempera. Pracując z Göthem oraz ze swoimi współwięźniami Pemper starał jak najmniej rzucać się w oczy, cały czas chodził w ubraniu więziennym i unikał jakichkolwiek przywilejów. Nie chciał on, jak niektórzy z policjantów obozowych, nosić munduru służb porządkowych. Wielu z tych konfidentów mając nadzieję na przywileje ze strony SS zdradzało swoich współwięźniów, zachowywało się arogancko i zarozumiale. Jednak mimo takiej postawy, wcześniej czy później, SS ich zabijało, ponieważ byli wtajemniczonymi, którzy zaczęli przeszkadzać. Jeden z Żydów, Wilek Chilowicz, okazywał całkowite posłuszeństwo wobec Götha i był przekonany, że nie musi się niczego obawiać ze strony SS. Starał się przekonać Mietka Pempera aby zaczął w końcu nosić mundur służb porządkowych. Jednak Göth przychylił się do prośby Pempera i pozwolił mu nadal nosić ubiór więźnia obozowego. Dla Mietka Pempera była to kwestia poczucia własnej wartości oraz godności. Jednocześnie po wojnie Pemper nie miał najmniejszych skrupułów aby zeznawać przeciwko Göthowi. Będąc tak blisko władzy Pemper nie dał się skompromitować.

Od produkcji „ważnej dla działań wojennych“ do produkcji „decydującej o zwycięstwie“

Mając wgląd w korespondencję służbową Mietek Pemper dowiedział się o rozporządzeniu najwyższego w dowódcy obszaru gospodarki, generała SS Oswalda Pohla, mówiącym o utrzymaniu tylko tych obozów pracy, które zostaną zakwalifikowane jako wytwarzające produkcję decydującą o zwycięstwie. Na podstawie tej informacji Pemper instynktownie wywnioskował, że teraz nadszedł czas, aby obóz stał się ważnym ośrodkiem dla produkcji zbrojeniowej. Mając na uwadze lekkomyślność i ufność Schindlera, Mietek Pemper nie zaznajomił go ze wszystkimi szczegółami swojego planu, lecz zasugerował mu, aby obok produkcji emalii skoncentrował się także na produkcji rzeczy niezbędnych dla przemysłu zbrojeniowego: „Panie dyrektorze Schindler samymi emaliowanymi garnkami nie można wygrać wojny. Byłoby dobrze, gdyby w swojej fabryce miał pan dział produkcji zbrojeniowej, który gwarantowałby bezpieczeństwo pana ludziom.“^[1]

Bez wyczynu Mietka Pempera „lista Schindlera“ nigdy by nie powstała

Schindler zrozumiał sugestię i zaczął rozbudowywać dział zbrojeniowy swojej firmy, który zajmował się przede wszystkim produkcją części do granatów. Faktycznie latem 1944 roku Główny Urząd Gospodarki i Administracji SS zarządził, aby przenieść do Kraju Sudeckiego tylko tę część fabryki Schindler, która produkowała produkcją części do granatów. Tym samym na liście znalazły się wszystkie osoby, które pracowały w wydziale MU (kryptonim Mundlochbüchse, (wkrętki z detonatorem)). Natomiast osoby pracujące w dziale emalii nie znalazły się na liście. Bez decyzji Schindlera o wzmożonej produkcji części do granatów akcja ratunkowa pod nazwą "lista Schindlera" nie byłaby możliwa. Mając jednak na uwadze sposób w jaki ta decyzja została podjęta, należy stwierdzić, że istotny wkład w ratowanie "Żydów Schindlera" miał także Mietek Pemper. Bez niego przeniesienie produkcji decydującej o zwycięstwie do Kraju Sudeckiego nie byłoby możliwe.

Obóz koncentracyjny o najwyższym priorytecie: zgodność interesów więźniów z interesami komendanta obozu Götha

Mając wgląd w korespondencję służbową Pemper doskonale wiedział, że w strukturze niemieckich obozów to właśnie obozy koncentracyjne miały najwyższy priorytet pod względem zaopatrzenia i utrzymania. Doszedł więc do wniosku, że gdyby udało mu się doprowadzić do tego, aby ich obóz pracy przymusowej zostanie podniesiony do "rangi" obozu koncentracyjnego, wtedy zwiększyłoby to prawdopodobieństwo przeżycia więźniów. Utrzymanie obozu było także w interesie Amona Götha, który ważył 120 kg, cierpiał na cukrzycę i w żadnym wypadku nie chciał być przeniesiony na front. Likwidacja obozu oznaczałaby dla niego utratę wielu przywilejów, utratę luksusu i koniec wystawnego trybu życia, a także utratę jego tytułu "komendanta obozowego". Gdy w sierpniu 1943 roku Göth zażądał stworzenie listy z tym wykazem tych części, które są produkowane przez zakłady przetwórstwa metalowego, bądź które mogłyby być produkowane przez te zakłady, Mietek Pemper dostrzegł swoją szansę. Dzięki wglądowi w tajne informacje i plany nazistów Pemper wiedział dokładnie jakie produkty naziści uważają za decydujące dla zwycięstwa. Mietek Pemper zwrócił się więc do Schindlera z prośbą o schematy techniczne jego maszyn i informacje o wydajności jego fabryki.

Sztuczka z listami produkcyjnymi

poszczególnych działów mieli udzielić informacji na temat produktów, które mogliby wykonywać za pomocą swoich maszyn, na temat różnych rodzajów materiałów, miesięcznej wydajności produkcyjnej, rozmiarów i opcji wyposażenia. Za pomocą tak w obszernych i szczegółowych informacji Mietek Pemper chciał wywrzeć odpowiednie wrażenie na komendancie. Początkowo Göth w ogóle nie był przekonany i nie chciał uwierzyć, że można produkować tego typu rzeczy i że można je produkować w takich ilościach. Jednak Pemperowi udało przekonać się Götha, że obok standardowej produkcji istniały także opcje alternatywne, które były oznaczane w skrótem "od.". To właśnie była informacja, której Göth pożądał. Natychmiast rozpoznał wartość tabeli produkcyjnych zarówno dla siebie samego jak i dla przyszłości obozu.

Decyzja o dalszym istnieniu obozu, sierpień 1943 r.

Kalkulacja w sporządzona przez Mietka Pempera osiągnęła zamierzony efekt. Göth był pod wrażeniem tej "plątaniny liczb w szerz i w poprzek". Równie zadowoleni byli także jego przełożeni, więc nikt nie stawiał dodatkowych pytań i nikt nie odkrył skrótów "od.". Najważniejsze było to, że obóz został uznany za istotny dla produkcji wojennej i w ten sposób uniknięto jego likwidacji.^[2] Obóz w Krakowie-Płaszowie nie został przeznaczony do likwidacji. Dla 20 000 żydowskich i polskich więźniów oznaczało to szansę na przeżycie. Bez sfałszowanych list produkcyjnych, które powstałym późnym latem 1943 roku, każdemu z więźniów groziłaby śmierć, a akcja ratunkowa Oskara Schindlera z października 1944 roku nie zostałaby przeprowadzona. Na tym właśnie polegał wielki wkład w Mietka Pempera.

Obowiązki nowego obozu

Decyzja o utrzymaniu obozu w Krakowie-Płaszowie zapadła w październiku 1943 roku. Wtedy Pohl pisał, że przejęcie obozu może nastąpić jedynie pod warunkiem, że generał Küger (główny dowódca SS i policji Wschód) nie usunie swoich jednostek, które nadal będą pełniły funkcje strażników obozowych. W ten sposób dotychczasowi strażnicy w obozie pracy przymusowej stali się strażnikami w obozie koncentracyjnym. Oczywiście Pemper musiał zachować pełną tajemnicę na temat związku między tajnymi informacjami, listami produkcyjnymi i decyzji o utrzymaniu obozów. Nawet po wojnie opowiadał o tym jedynie w gronie najbliższych znajomych:

„Jestem wdzięczny losowi, że podczas wojny znalazłem się w miejscu, w którym mogłem zrobić coś aby ratować życie ludzkie.“^[3]

Przypisy

1. ↑ Pemper, S. 120
2. ↑ �Pohl �był odpowiedzialny za przejęcie tych obozów do grupy D Głównego Urzędu Gospodarki i Administracji SS . Szczegóły uzgodnił z Obersturmbannführerem SS Schellinem, Obersturmbannführerem SS Maurerem i Obersturmführerem SS dr Hornem. Należy postarać się, aby obozy z małą ilością więźniów oraz obozy nie prowadzące produkcji istotnej dla wojny lub decydującej o zwycięstwie zostały zlikwidowane . Oswald Pohl, Obergruppenführer SS i generał Waffen-SS. (cytat według Pempera, s. 126-127).
3. ↑ Mietek Pemper, Der Rettende Weg, Hamburg 2005, S. 128